Woudenberg, 21 maart. Lente.
Buiten dwarrelen weer sneeuwvlokken naar beneden. Binnen, in de Ridderzaal van landhuis Oud Geerestein praten de initiatiefnemers van Seniorenstad met negen koplopers, enthousiaste mensen die het concept aanspreekt en die mogelijk wel de eerste bewoners worden als we volgend jaar met de bouwactiviteiten kunnen beginnen. Na een kennismakingsronde opent Alex Sievers met een presentatie over de stand van zaken van Seniorenstad [20130321-werksessie-v2], waarna we met elkaar in gesprek gaan over onze interesse in het concept, wat we belangrijk vinden in Seniorenstad en hoe we onze eigen betrokkenheid zien.
Hieronder een bloemlezing uit de bevindingen.
Onze interesse in seniorenstad is divers. Een opsomming:
Wonen op termijn
Actief blijven
Gelijkvloers wonen
Bewust leven
Werkend leven
Veiligheid (inbraak/sociaal)
Contact met elkaar
Gedag zeggen op straat
Praatje op straat
Ervaringen uit Retirement Villages in Australië en de VS
Zorg met elkaar organiseren in plaats van afhankelijk van overheid
Duurzaam rendement: tevreden bewoners
Mensen doen er toe
Seniorenstedenbouw (voorzieningen, infrastructuur etc.)
Ruim, groen wonen dichtbij voorzieningen (openbaar vervoer, winkels)
Campinggevoel
Rust en gezelligheid
Buurtbewoners kennen elkaar
Dingen doen die je leuk vindt om te doen
Heft in eigen hand, reageren op veranderingen in zorg en welzijn
Wat vinden we belangrijk in Seniorenstad?
De kernwaarden ‘Verbinden, Genieten, Ontplooien….Leven!’ geven eigenlijk wel heel goed weer wat de tafelgasten verwachten van Seniorenstad. Seniorenstad moet vooral een omgeving zijn waar veel te doen is, waar iedereen druk kan zijn met hobby’s, werk of andere interesses. Een omgeving waar mensen fit en actief kunnen blijven. Martin en Myrna houden bijvoorbeeld heel erg van dansen en gaan graag samen uit. Dat moet in Seniorenstad ook kunnen. Maar blijven werken ook. En fitness… En reizen… Het belangrijkste is dat Seniorenstad voorziet in het bezig kunnen zijn. “Het maakt niet uit wat je doet, maar je moet nuttig kunnen zijn.”
Verder moet Seniorenstad natuurlijk een aantrekkelijke woonomgeving met aantrekkelijke huizen bieden. Maar de tafelgasten vertrouwen er eigenlijk wel op dat dat in orde komt. Enkele wensen qua huis: gelijkvloers, een ruime leefomgeving en minimaal twee slaapkamers – hobbykamer, slaapkamer, woonkamer – en niet te duur. Theo heeft nog geen uitgesproken voorkeur voor huren of kopen. Dat ligt onder andere aan de prijs. Martin en Myrna huren liever. Sophie vindt ook de waardevastheid van haar huis van groot belang. En bereikbaarheid. Er moet plaats zijn voor je auto voor de deur en een OV-halte voor Seniorenstad.
Qua omgeving: Groen. Ruimte. Voorzieningen, die bewoners met elkaar betalen of mogelijk maken. (Niet boven een winkelcentrum!) Bereikbaarheid. Openbaar vervoer! Rust. Gezelligheid. Culturele voorzieningen – hoeft niet per se in Seniorenstad zelf, mag ook in de buurt. Veilig. Martin en Myrna: “En het liefst in de buurt van de kust.” Dit is voor Theo minder essentieel.
De schaal van Seniorenstad is ook belangrijk. Want er moet wel voldoende verloop zijn om Seniorenstad vitaal te houden en het voorzieningenniveau in stand te kunnen houden. En de mensen? “Mensen die het druk hebben.”
Naast een breed scala aan voorzieningen (winkels, openbaar vervoer, theater etc.) wordt direct de onderlinge sociale contacten genoemd. Contact met elkaar wordt erg belangrijk gevonden, een centraal thema. De bewoners hebben een relatie met elkaar; gaan samen muziek maken, sporten, wandelen , koken, kaarten maar ook simpel een bakje koffie drinken. “In seniorenstad kijken mensen naar elkaar om”. Seniorenstad biedt een omgeving om een goede overstap te maken van het ‘werkende leven naar het gepensioneerde leven’. Je bent en blijft actief.
Ook cursussen geven spreekt aan. Hans zou graag actief blijven in de muziek en het lijkt hem erg leuk om muziekles te geven. Of kookcursus, zolang het maar actief en samen met elkaar is, dat geeft zin aan het leven. Verder is duurzaamheid en verantwoord omgaan met je omgeving een belangrijke waarde voor Johanna en Hans. Ze denken aan praktische invulling als een gezamenlijke moestuin waar biologische groenten worden geteeld maar ook de sociale duurzaamheid is belangrijk. Seniorenstad mag wat hen betreft hierin een voortrekkersrol vervullen.
Kaye geeft aan dat ‘Het is prima als er voorzieningen zijn voor als de kleinkinderen een keer op bezoek komen, maar met name de voorzieningen activiteiten voor ons zelf vind ik belangrijk, zoals hobbyruimten en horeca. Het is tijd voor ons! Net als het nabuurschap, dat als er iets is je de buurvrouw even kunt helpen. De kinderen wil ik daar niet mee belasten, bovendien wonen ze te ver weg’.
Domotica, slimme technologische voorzieningen vindt André interessant om in seniorenstad toe te passen. “De nieuwste nufjes om je huis en omgeving nog comfortabeler en veiliger” te maken spreekt aan.
Zorg zou in de wijk georganiseerd moeten zijn. Bijvoorbeeld door terugkeer van de ‘wijkzuster’. Een vertrouwd gezicht die de mensen kent en weet wat bij ze speelt. Het kan daarmee goedkoper (is uit recent pilot gebleken) en geeft meer persoonlijk contact.
“Mantelzorg kan door bewoners onderling gedaan worden maar moet geen verplichting zijn”.
Henk: ‘Ook al ben ik meer op mezelf dan mijn vrouw, het is fijn om met leeftijdsgenoten te leven en elkaar te steunen in de toekomst. Anders is de zorg onbetaalbaar.’
De tafelgasten hebben voorkeur voor kleinschalige gebouwen, laagbouw, contact met het maaiveld EN met elkaar. Meer zicht op elkaar en daarmee ook meer contact en hulp. Liefst willen ze allen gelijkvloers wonen, trappen zijn uit den boze. En als praktisch detail; liever een hele ruime douche dan een bad. Ook de gangen, liften en toiletten zo ontwerpen zodat ook met een rollater gemakkelijk toegankelijk.
Rollen in Seniorenstad, eigen verantwoordelijkheid?
“Er moet vooral veel te doen zijn,” stelt iedereen aan tafel. “En om dat mogelijk te maken verdeel je de taken.” Voorzieningen hoeven niet per se geld te kosten. Veel initiatief en verantwoordelijkheden bij bewoners dus. Wellicht zouden mensen ook de mogelijkheid moeten hebben om hun taak af te kopen, indien wenselijk. Zo draagt iedereen toch op een manier bij, maar hoef je geen dingen tegen je zin te doen. Tegelijkertijd moeten er geen torenhoge servicekosten worden opgelegd. Een juiste balans tussen verantwoordelijkheid en betaalbaarheid. Sophie beaamt dit: “Ik wil niet op de bank voor de buis zitten, daarvoor ben ik nog veel te druk met allerlei dingen.”
En een rol in de ontwikkeling van Seniorenstad? “Ja!” zegt Theo. “Maar ik heb op dit moment geen tijd…” Aan de andere kant… “drukke mensen hebben altijd tijd.” Martin en Myrna zijn ook graag betrokken bij de verdere ontwikkeling. Daarbij geven ze aan dat ze de input ten aanzien van de huizen, de prijzen, de voorzieningen, etc. graag vanuit de professionele partijen zien komen. Als toekomstige bewoner zouden zij daar vervolgens graag op reageren en verder over meedenken.
Veranderingen in woningmarkt en in zorg?
Martin vraagt zich vooral af waarom het zo lang duurt voordat er iets van de grond komt. De vraag vanuit senioren is evident, dus laten we niet wachten tot de crisis voorbij is. Bovendien geldt dat mensen afhaken als het te lang duurt. De huidige woningmarkt doet daar niets aan af. De veranderingen in de zorg vragen van bewoners in Seniorenstad om meer eigen verantwoordelijkheid te nemen en behulpzaam te zijn voor elkaar. Geen serviceflat! In die context is het vooral van belang dat er in Seniorenstad genoeg voorzieningen en mogelijkheden zijn om actief te blijven en elkaar bezig te houden (niet op bingoniveau…). “Bezig zijn is het behoud van je leven.”
Waar in Nederland?
We hebben een tweetal locaties getoond waarvan wij denken dat het interessante locaties zouden kunnen zijn. Vooral de locatie aan de Veluwerand kon op veel enthousiasme rekenen. Belangrijk in de keuze voor een locatie is dat er sprake is van een goede bereikbaarheid (met OV en auto), de omgeving enigszins kleinschalig is en niet anoniem, en tegelijkertijd stedelijke voorzieningen en natuurschoon op korte afstand heeft.
In de loop van de week lanceren we een landelijke enquête om de interesse in Seniorenstad nader in beeld te brengen en ook om meer mensen voor wonen in Seniorenstad te interesseren. Hierin is ook een vraag opgenomen over uw voorkeur voor een locatie. Wij doen alvast vier suggesties. De enquête zal in ieder geval tot in de eerste week van mei online blijven staan. We stellen het zeer op prijs als u de enquête zou willen invullen.